Etude comparative du lexique utilisé dans les médias amazighs : le cas de la chaine deux et radio Tizi-Ouzou

Loading...
Thumbnail Image

Date

2016

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

UNIVERSITE MOULOUD MAMMERI DE TIZI-OUZOU

Abstract

Tutlayt n tmaziɣt tebḍa d tantaliyin( taqbaylit, tamazbit, tacawit, tacelḥit, tacenwit, tatargitt), tezga tettwaḥres, tettwamḍel sɣur tutlayin timeqranin am taɛrabt akked tefransist. Timlilit gar tutlayin tettawi-d amsekcem neɣ amyadef gar-asent, yal yiwet tetteg tazrirt ɣef tayeḍ. Arnu ɣer-s tamaziɣt tettusemres di tuget-is di timawit, tezga teṭṭef amḍiq wis ssin, imi tezga taɛrabt di tqacuct, alammi d aseggas n 2002 tamaziɣt tebda tettefeɣ-d seg uzayer n tutlayt timsedrest tudef deg tuɣalin timagnutin n tmeddurt tatrart tuɣal d tutlayt taɣelnawt tis snat deg temdawt. Meblama nettu leqdicat n imazzagen n tesnalsit deg useggas n 1990, i yellan d asurif meqqren. Wwin-d tikli tamaynut tagi d tasnulfawalt, ara yilin d asurif meqqren s wayes a d-ssenser tutlayt si laɛnaya n tutlayin timeqranin, aya s tɣuzi deg tutlayt taqburt neɣ deg usnulfu n wawalen imaynuten ara yemselḥun akked tatrarit di ddunit. Ad neɛreḍ ad negg tazrawt i tmiḍranin : imarḍilen, arwas, asnulfawal, tamlellit n tutlayin akked umyadef. Deg tazwara n unadi-nteɣ ad neɛreḍ ad nessefhem aḥric n tesnarnayt ineḍfar, akked yesteqsiyen s wayes nessaweḍ ad nebnu turdiwin-neɣ, arnu ɣer-s iswi d wayen i aɣ-yeǧǧan a nextar asentel-agi. Tazrawt-nteɣ d asarwes n umawal i semrasen ineɣmasen n yimaṭṭafen n tmaziɣt (amaṭṭaf wis ssin akked umaṭṭaf n Tizi-Wezzu) d tasleḍṭ i wammud id nesekles d tidwilin, isallen akked udellel. Ad neɛreḍ ad nerr ɣef isteqsiyen-agi Imi amaṭṭaf d yiwen s gar walalen n taywalt yesumaɣen, yesnatnayen tutlayt, asteqsi ma yella ineɣmasen xedmen ayen yellan fell-asen akken ad snarnin tutlayt-nsen ? D acu yettaǧǧan imarḍilen, arwasen, tamlellit n tutlayin akked umyadef, ad tfen amur meqqren di tutlayt ɣas akken ttawin-as-d lmaḍarra ? Seg useggas n 1990, tamaziɣt tewwet asurif meqqren ɣer tatrarit s tesnulfawalt, d acu i d amkan n imaṭṭafen deg usuffeɣ n waṭas n wawalen atraren ? Tasnulfawalt tezmar ad tili d allal s wayes a ssenɣres tmaziɣt si tutlayin niḍen, ad tettkel ɣef ayla-s ? Tamentilt tagejdant i aɣ-yeǧǧan ad nexdem anadi-agi nteɣ, d uguren i d-ttmagaren ineɣmasen yal ass mgal tatrarit umi ur tewjid tutlayt. Arnu ɣer-s inadiyen yettwaxedmen yakan, tuget deg-sen ɣef yeɣmisen yettwarun am La Dépêche de Kabylie, nekkenti lwelha nteɣ ɣer timawit. Ilaq imeɣnasen ad ssiwḍen ad smarsen amawal amarkanti, arnu ad yettwafham sɣur imsefliden. Anadi nteɣ yebḍa ɣef krad n yixfawen. Ixef amenzu ad neɛred ad nexdem tabadut n tmiḍranin ara d-nemmagar daxel n tesleḍt-nneɣ. Deg ixef wis ssin, d asmekti s umata s tikli n tmaziɣt si tallit n ṭṭrad ar assa n wussan, deg-s ad ban amek yaɛred udabu ad yeɣbu tamaziɣt, akked leqdicat yemxalafen sɣur imeɣnasen n tmaziɣt. Arnu ɣer-s wamek id nulfan imaṭṭafen s tutlayt n tmaziɣt d wamek narnan. Ixef wis krad, d tasleḍṭ deg ara neɛreḍ ad nessemgired gar umawal n ssin imaṭṭafen, ad nekkes seg ammud ama d imarḍilen, asnulfawal, arwas, tamlellit n tutlayin akked umyadef.

Description

101p.;graph.+(cd)

Keywords

Citation

Enseignement et communication