Etude ethnographique de l’association culturelle « Taneflit n Tmazight » de Draâ El Mizan.
Loading...
Date
2016
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Université Mouloud Mammeri de Tizi-Ouzou
Abstract
Tazwart:
Axeddim-agi ɣef wayen yeɛnan tiddukla tadelsant « Taneflit n tmaziɣt », id yuskan di tɣiwant
n Draɛ Lmizan, nemmeslay-d γef (asnulfu-is, amezruy-is, leqdic-is akked twuri-s).
Leqdic-agi yebḍa d iḥricen:
1-Aḥric amenzu:
Tarrayt n uxeddim:
Deg uḥric-agi neɛreḍ ad nemmel tarrayin i neḍfer di tezrawt-agi.
Aḥric-agi, iwelhaneɣ akken anexdem tazrawt iwatan i tiddukla-agi. Ibeggen-d allalen
nessexdem di leqdic nneɣ.
Akken ad nawi tilɣa ad aɣ-yallen di leqdic-nneɣ, yiwwi-d fell-aneɣ ad neffeɣ s annar i waken
ad nwali u ad nefren ayen ilaqen i leqdic nneɣ.
Nessexdem amnir n wahal i waken ad nesaweḍ ad nejmaɛ tilɣa ilaqen s ɣur imḍebren n
tiddukla-agi. Deg umnir n wahal agi llan yisteqsiyen ɣef yemḍebren n tiddukla, ɣef umezruy n
tiddukla, leqdic-is ….atg.
2-Aḥric wis sin:
Ahric-agi d ayen yeɛnan tayennarrat n tɣiwant n Draɛ Lmizan: aẓar n yisem-agi,
amezruy n tɣiwant-agi, tadamsa-is akked liḥala n umussu asdukal di t tɣiwant-agi.
Draɛ Lmizan, d yiwet si tɣiwanin n Lwilaya n Tizi Wuzzu id yuzgan si tama n wunẓul.
Tebɛed azal n 42 km ɣef Lwilaya.
Isem-agi “Draɛ Lmizan” yekka-d si Taɛrabt, lmaɛna-s “iɣil n lmizan”. Isem-agi fkana-s-t
Itarkiyen deg useggas n 1595.
Amezruy n Taɣiwant n Draɛ Lmizan muqqer, ekked si Ṛuman armi d Iṛumyen.
Taɣiwant n Draɛ Lmizan am tɣiwanin nniḍen n Tmurt n Leqbayel, anda tadamsa-is tebna s
waṭas ɣef tfellaḥt, γas ulama llan-t atas n lḥerfat nniḍen I γef tteklen yemdanen n temnaṭ agi di
tudert-nsen am tinḍi, tanezzuyt d lxedma γer kra n luzinat n baylek.
3-Aḥric wis krad:
Deg aḥric-agi, naɛreḍ ad nesenked tiddukla tadelsant « Taneflit n tmaziɣt », nebder-d
deg-s melmi id-tennulfa d wayen yeɛnan amezruy-is d yiswi-s, nebder-d daɣen wid yettekkin
di tiddukla-agi.
Tiddukla tadelsant « Taneflit n tmaziɣt » tenulfa-d deg useggas n 1989 seld anejmuε n kra n
ilmezyen d kra n isdawanen n tγiwant n Draɛ Lmizan. Seg wass n tlalit-is, tiddukla tekkat γef
Tmaziγt s leqdic id-tteheggi yal aseggas ama s umezgun, timaγriwin, timzizlin, tijmilin….atg.
Iswi n tiddukla d asnarni n tmaziγit, ay-agi yettban-d si tazwara deg isem-is “taneflit”.
4-Ahric wis ukuz:
Deg aḥric-agi nemeslay-d ɣef wayen yeɛnan leqdic n tiddukla id yettilin di lficṭat, am
ussan n usmekti n kra taliyin yemxallafen di lgira n Lezzeyer am ass n 19 di meɣres, 1di
jumber d 5yulyu. Taliyin icudden γer umezruy Amaziγ am Yennayer (12 janvier), tafsut
taberkant (20 avril). Akken daγen llan wussan anda tiddukla tettarra tijmilin i kra n yemjuhad
am Krim BELQASEM, Muḥemmed ZAΣMUM, Sliman DEHILES, akked d kra n izumal am
Lwenas MAΣTUB, Muḥend UYAḤYA.
Description
80p.:ill;30cm.(+cd)
Keywords
Citation
Anthropologie culturelle et du patrimoine Amazigh